چرا مردم نزد روانپزشک نمی روند؟

"چرا بیشتر مردم از مراجعه به روانپزشکان و روانشناسان خوششان نمی‌آید؟"
این، سوال اصلی گفتگوی ما با دکتر محمد مهدی قاسمی، متخصص اعصاب و روان است. با ما در این گفتگو همراه شوید.
چرا بیشتر مردم از مراجعه به روان‌پزشک و روان‌شناس خوششان نمی‌آید؟
البته امروز در دیگر کشورها به خصوص کشورهای غربی این مساله جا افتاده و مردم به راحتی مراجعات متعددی به روان‌پزشک و روان‌شناس دارند، حتی شاید به یک فرهنگ تبدیل شده باشد.
خوشبختانه در کشور ما نیز فرهنگ عمومی ‌به این سمت در حال حرکت است و این مساله کم کم بین مردم جا افتاده که مغز نیز مانند قلب، کلیه، کبد و سیستم گوارش می‌تواند بیمار شود و برای رفع مرض آن باید به متخصص آن مراجعه کرد.
یکی دیگر از باورهای نادرست، اما رایج در میان مردم این است که بیشتر بیماری‌های روانی درمانی ندارند. آیا بیماری‌های اعصاب و روان درمان قطعی دارند؟



در بین سلول‌های مغزی نیز مواد بیوشیمیایی ‌وجود دارد که وقتی تعادل این مواد به هم می‌خورد، موجب بروز بیماری‌های متعدد اعصاب و روان می‌شود که با درمان‌های گوناگون، می توان این مواد بیوشیمیایی ‌را به حالت تعادل رساند.

مراجعه به یک متخصص می‌تواند دریچه‌ای به دنیای جدید برای انسان بگشاید و مردم نباید نگران حرف و حدیث‌های دیگران باشند.

عموما در بیشتر بیماری‌ها درمان قطعی نداریم، مثلا تا زمانی که بیمار دیابتی، قرص قند خود را می‌خورد و رعایت برخی اصول درمانی را می‌کند، قند او کنترل می‌شود. ولی در هر صورت باید دارو را بخورد. در بیماری‌های اعصاب و روان نیز وضعیت به همین منوال است و شاید بهتر باشد.
ممکن است یک فرد دیابتی، فشار خونی، قلبی، کلیوی و ... تا آخر عمر دارو بخورد، ولی خوشبختانه در درمان اغلب بیماری‌های اعصاب و روان یک دوره درمانی وجود دارد و اگر درمان به طریقه صحیح انجام شود، می‌توان پس از مدتی دارو را قطع کرد.
شایع‌ترین بیماری‌های اعصاب و روان در جامعه ما کدام‌اند؟
بر خلاف دیدگاه عمومی ‌که از کلمه بیماری‌های اعصاب و روان بدترین نوع آن، یعنی دیوانگی یا روانی بودن در ذهن شکل می‌گیرد، ما در مطب‌ با درصد بسیار کمی ‌از این بیماران مواجه هستیم و اصولاً ما این واژه‌ها را قبول نداریم.

شیوع اضطراب مانند سرماخوردگی بسیار زیاد است. افسردگی بخش چشمگیری از افراد جامعه از سن پایین تا سالمندان را در برگرفته است. وسواس و اعتیاد جزو رایج‌ترین بیماری‌های اعصاب و روان محسوب می‌شوند.
بعضی از مردم به علت ترس از انگ بیماری روانی مثل افسردگی، با مراجعه نکردن به متخصص، گاهی صدمات غیر قابل جبرانی از نظر اجتماعی و روانی و حتی جسمی به خود وارد می کنند، ولی نگران هستند نکند کسی بفهمد او مبتلا به بیماری است.
ما روزانه شاهد نابودی زندگی‌های گوناگونی هستیم، شاهد پرخاشگری، افت کارآیی و تحصیلی، خودکشی، بزهکاری، اعتیاد و ... هستیم که شاید با یک مشاوره ساده بتوان جلوی این اتفاقات را گرفت.
من حتی می‌خواهم بگویم بیماری‌های اعصاب و روان می‌تواند اعتقادات دینی یک فرد را سست کند.
مطلب جالبی را ذکر کردید. واقعا رابطه بین اعتقادات دینی و سلامت روانی چیست؟
حوزه روح از حوزه علوم تجربی و شناخت کامل بشر خارج است، ولی روان‌پزشکی، علمی‌است که بشر بخش اعظم آن را شناخته است و مانند علوم دیگر بخش‌های ناشناخته ای نیز دارد.
مترادف کردن بیماری‌های روحی و روانی اشتباه است و این طرز تفکر که فقط کسانی که اعتقادات ضعیف دارند به بیماری‌های روانی مبتلا می‌شوند، هم اشتباه است. ولی این باور نیز وجود دارد که اعتقادات دینی و معنویت بر بهداشت روان موثرند و متقابلا بهداشت روان یک فرد می‌تواند بر اعتقادات دینی او موثر باشد، بنابراین شاید از این حیث، توجه به بهداشت روان در مقایسه با بیماری‌های جسمی ‌ارجحیت بیشتری داشته باشد.
به هر حال می‌خواهم بگویم مراجعه به یک متخصص می‌تواند دریچه‌ای به دنیای جدید برای انسان بگشاید و مردم نباید نگران حرف و حدیث‌های دیگران باشند.

دکتر محمد مهدی قاسمی - متخصص اعصاب و روان
مصاحبه کننده : دکتر مجتبی جوان بختی

بیماری‌های اعصاب و روان جدا از دیگر بیماری‌های پزشکی نیست. در بیماری‌های گوناگون بدن، عموم اشکالات در سطح سلولی اتفاق می‌افتند، مثلا بروز یک اشکال در ترشح و عملکرد انسولین در سطح سلولی بدن، باعث ایجاد دیابت می شود.